bazı malların rayiç bedeli aşan değerlerden temin edilmesi

 

Yılı : 2009
Dairesi : 2
Dosya No : 37786
Tutanak No : 40503
Tutanak Tarihi : 12.05.2015
Kararın Konusu :

 


Dosyada mevcut belgeler okunup incelendikten ve duruşmada murafaacı Harun Raşit YILDIRIM ile Sayıştay Savcısının sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşüldü:

1206 sayılı ilamın 1 inci maddesiyle; Ankara İl Özel İdaresinin ihtiyacı olan bazı malların rayiç bedeli aşan değerlerden temin edilmesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği gerekçesiyle 146.901,37 TL.’ye tazmin hükmü verilmiştir.

Dilekçi dilekçesinde özetle:

1) 2009 yılı içerisinde Satınalma Müdürlüğü tarafından 328 adet Doğrudan Temin ile mal alımı yapılmış, yine 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 19. maddesi hükümleri çerçevesinde yapılan 35-40 adet açık ihale ile mal ve hizmet alımı gerçekleştirilmiştir. Sadece 328 adet Doğrudan Temin ile yapılan alımlar için harcanan miktar toplam 2.049.763,26 TL.dir ve muhtelif cins ve ebatlarda yaklaşık 1000-1500 den fazla mal ve malzeme alımı yapıldığını, İdare, mal ve hizmet alımlarında tabi olduğu 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun Doğrudan Temin ile yapılan alımları düzenleyen 22. maddesinin son fıkrasında ise aynen " Bu maddeye göre yapılacak alımlarda, İhale Komisyonu kurma ve 10. madde de sayılan yeterlilik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçlar temin edilir" denilmekte olup, bahsedilen alımların tamamı bu kanun hükümlerine uygun olarak gerçekleştirdiğini,

2) Cevap ve beyanlarımızda daha önce de belirttiğimiz üzere; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri gereğince TEMİZLİK MALZEMELERİ nin fiyat tespiti için dağıtılan teklif mektuplarında ve şartnamelerde rekabetin engellenmemesi için marka, model belirtilmesi mümkün olmadığından istenilen malın tarifi yapılmak suretiyle sadece adı belirtilmiş, uygun bedel veren firma tarafından da teklif mektupları aynen faturaya geçilmek suretiyle fatura kesildiğini,

Her ne kadar teklif mektuplarında ve faturada marka ve model bulunmamakta ise de alınan malzemenin talep edilen birime teslim edildiği, teslim tutanağında (Taşınır İşlem Fişi) malzemenin hem markası, hem modeli, kalitesi ve hem de teslim alan kişinin adı, soyadı ve imzası bulunduğunu,

Bu bağlamda; teslim alan kişinin imzasının bulunduğu Taşınır İşlem Fiş (Teslim Alma Tutanağı) incelendiğinde alınan malzemelerin marka, model, miktarlarının bulunduğu, hepsinin Endüstriyel Konsantre malzemeler olduğu (İduna, Expür, Lever, vb.) ve kilogramı, cinsi, markasının belli olduğu açıkça görüldüğünü,

Ayrıca haricen ATO'dan 15.04.2010 tarih İÇ.4615/5009 sayılı,M Fiyat belirlenmesi Hk." Konulu yazıda; Marka, Ambalaj özellikleri belirtilen " 14 Kalem Temizlik ürünleri" ne ilgili olarak KDV hariç tahmini birim fiyatları belirtilmiş, bu fiyatlar ile tarafımıza isnat edilen rayiç bedeli aşan alım olmadığından hiçbir şüpheye yer kalmayacak şekilde açıklık kazandığını,

Kaldı ki; Ankara İl Özel İdaresi tarafından salt dava sebebi olarak gösterilen, ATO'dan alınan fatura tarihleri itibariyle her faturadaki tüm malzemelere ait rayiç fiyatların tespit edildiği rapora dayandığını,

3) Satın Alma Müdürlüğü tarafından alman malzemeler ağırlıklı olarak Vali Konağında, Valilik Makamında, Genel Sekreterlik Makamında, İl Genel Meclisinde, İdarenin yemekhanesinde ve misafirhanelerde kullanılmakta olup öncelikle alınacak malın kalite ve markasına dikkat edilmekte standartlara uygun ve en iyisinin alınmasına çalışılmaktadır. Özellikle Vali Konağı ve Valilik Makamına alman tüm malzemeler ilgili personel tarafından da beğenilerek talep edilen marka, model ve kalitede malzemeler olup dolayısı ile de fiyatlarında da farklılıklar oluşabildiğini,

Bu nedenle, yukarıda belirtilen birimler için alınan malzemelerin marka, model ve kaliteleri dikkate alınarak yapılacak bir araştırma ile ilgi yazıda belirtildiği gibi bir farklılığın olmayacağı ve bilirkişi raporunda dayanılan salt ATO'dan alınan tüm malzemelere ait rayiç fiyatların tespit edildiği rapora dayanmasının da mümkün olmadığını,

4) Ayrıca söz konusu 146.901.37 TL'lik iddia edilen rayiç bedeli aşan kısım ile ilgili Ankara 22. Asliye Hukuk Mahkemesinde dava devam etmekte olup, Ankara İl Özel İdaresi tarafından salt Ankara Ticaret Odası tarafından 264 kalem ürün üzerinde alım tarihleri ve faturalar bazında yapılan incelemeye dayanarak, tarafınca sunulan belgeleri, savunma ve beyanları dikkate almadan karar verildiğini, Teslim Fişlerinin kontrolü ve teslim alan kişilerin tanıklığına gidilseydi bu marka ebat adet ve konsantre ürünlerin alındığı ayrıca ATO dan gelen bu malzemelerin ilgili tarihindeki satış bedellerinin de bu rayiç bedellere yakın olduğu ve aşılmadığı görüleceğini,

5) Alınan malzemelerin valilik, valilik konutu, yemekhanesi ile idare yemekhanesi olduğunu, Söz konusu marka adet (20kg,25 kg gibi) kaliteli TEMİZLİK ÜRÜNLERİ valilik tarafından geçmişte ve mevcutta devamlı taleple istendiğini, Şahsım yoğun iş temposunda tüm Ankara İl Özel İdaresinin Demirbaş ve Ayniyatı ile tek başına (Taşınır Kayıt ve Kontrol Görevlisi) uğraşmakta ve ara sıra yoğun iş tempoma rağmen bu gibi görevlerin verildiğini,

Birimlere Taşınır İşlem Fişi ile malların teslimi yapılmakta olup, alınan ürünlerin markalarının tespiti ürünleri talep eden birimlerden de rahatlıkla öğrenilebileceğini,

Taşınır İşlem Fişi ve Muayene Kabul Tutanakları (Ekte fotokopileri sunulmuştur) Karşılaştırıldığında aralarında herhangi bir fark olmadığı da görüleceğini,

1- 21/01/2009 tarih ve 380 yevmiye nolu Ödeme emri belgesiyle Gürler firmasından 16/01/2009 tarih ve 112888 nolu faturayla alımı yapılan KDV hariç 22,761,25 TL lik temizlik malzemesi alımında 20,462,75 lira kamu zararı oluştuğu iddia edildiğini,;

Söz konusu faturada alımı yapılan,

a)-Bulaşık Makinesi Deterjanı 20 kg lık bidonlarda 15 adet İduna Lever marka, endüstriyel, Konsantre bulaşık makinesi deterjanı olup, basitçe yapılacak bir araştırmada bir bidonunun 375 TLnin (çok az altında veya üstünde bir fiyat alınabilir bununda serbest piyasa ekonomisinde çok normal olacağı tabidir) olduğu rahatlıkla görülebileceğini,

b)Bulaşık Makinesi Parlatıcısı 20 kg lık bidonlarda 5 adet İduna Lever marka, endüstriyel, Konsantre ürünler olup, Serbest Piyasa Fiyatı bidon başına 400 TL civarında olduğunu,

c) Bulaşık Makinesi Kireç çözücü 5 kg lık bidonlarda 15 adet iduna marka, endüstriyel ürünler olup, Serbest Piyasa Fiyatı bidon başına 340 tl civarında olduğunu,

ç)Elde Yıkama Bulaşık Deterjanı 20 kg lık bidonlarda 5 adet iduna marka, endüstriyel, Konsantre ürünler olup, piyasa fiyatı bidon başına 240 tl civarında olduğu,

d)Sıvı El Sabunu 5 kg lık bidonlarda 10 adet Expür marka ürün olup, piyasa fiyatı bidon başına 26.50 Tl civarında olduğunu,

e)Leke sökücü güçlü ve kaliteli bir leke sökücü olup, 5 kg lık bidonlarda 20 tane alınmış, piyasa fiyatı bidon başına 75 lira civarında olduğunu,

f)Çamaşır suyu 5 kg lık bidonlarda 20 adet Iduna marka ürün olup, bidon başına piyasa fiyatı yaklaşık 6,75 TL olduğunu,

g)Tuzruhu 1,5 kg lık bidonlarda 10 adet Lever marka olup, bidon başına piyasa fiyatı yaklaşık 8 tl olduğunu,

h)Servis peçetesi 32 li paketler halinde 20 koli olup, koli başına piyasa fiyatı yaklaşık 84 tl civarında olduğunu,

ı) Dispancer Peçete her koli 450 adetlik 18 (450X18) paket halinde 5 koli olup, piyasa fiyatı 74 tl civarında olduğunu,

i) Kurdan her koli 10.000 adetlik 40 (10,000X40) paket halinde 5 koli olup, piyasa fiyatı koli başına 450 tl civarında olduğunu,

j) Bulaşık teli bir pakette 24 adet halinde 100 paket alınmış olup, paket başına fiyatı 4,50 tl civarında olduğunu,

k) Bulaşık süngeri bir pakette 12 adet olmak üzere 100 paket alınmış olup, paket başına piyasa fiyatı 6,50 tl civarında olduğunu,

l) Bulaşık Eldiveni 100 lük paketler halinde 10 paket alınmış olup, paket başına piyasa fiyatı 8,50 tl civarında olduğunu,

m) Fırın Eldiveni dirseklere kadar uzanan ısıya dayanıklı özel bir eldiven olup, 10 adet alınmış ve bir tanesinin piyasa fiyatı yaklaşık 65 tl civarında olduğunu,

n) Yağ Çözücü 5 kg lık 20 bidon alınmış olup, bidon başına piyasa fiyatı yaklaşık 36 tl civarında olduğunu,

2- 13/08/2009 tarih ve 7909 yevmiye notu ödeme emri ve 07/08/2009 tarih ve 160417 nolu fatura ile yapılan KDV hariç 29.220,70 Tl lik alımda 23,175,20 TL kamu zararı oluştuğu iddia edilmekte olduğunu,

Bu bölümde belirtilen malzemelerin tamamı Varlık Mahallesi Valilik Yemekhanesinde kullanılmak üzere alınmış endüstriyel ve konsantre malzeme olup yemekhanede kullanılan endüstriyel bulaşık makinelerinde oluşan kireç ile bardak ve tabaklarda oluşan sabun kalıntılarının tam temizlenememesi problemlerinin yaşanması sonucunda alınan özel ürünler olduğunu, Ayrıca alınan malzemeler faturasında da ve teslimlerinden anlaşıldığı üzere adet kısmı koli ve bidon vb. olup malzemeler 5 İt, 20lt, 25kg vb. hacminde olduğunu belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

Sayıştay savcılığının karşılamasında:

“Adı geçen dilekçesinde ilamın 1’inci maddesinde KİK’nun 22’nci maddesine göre doğrudan temin yoluyla yapılan mal alımlarında mevzuatına aykırı bir cihetin bulunmadığı, piyasa araştırması ve ATO’dan fiyat listeleri alınmasından sonra iyi kalite malzemenin uygun fiyatla alındığı belirtilerek hakkında verilen tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.

Adı geçen tarafından ortaya konulanlar ile ibraz edilen belgeler karşısında temyiz talebinin kabulü ile hakkında verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesinin uygun olacağı mütalâa olunmaktadır.” Denilmiştir.

Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesi neticesinde dilekçi 12.04.2010 tarihinde bazı ürünlere ilişkin tekrar ürün ismi belirterek 14 adet ürüne ilişkin Ankara Ticaret Odasından rayiç istemiş ve yeni fiyatlar gelmiştir.

ATO İç Ticaret Müdürlüğü’nce 05.02.2010 tarihinde firmalara ait fatura bazında tespit edilen ve tazmin hükmüne dayanak olan rayiçlerle tamamen farklı olduğu görülmektedir.

Dilekçi taşınır işlem fişlerinden malların fiyatlarının ve özelliklerinin öğrenilebileceğini belirtmiş. Ek olarak ta 19.01.2009 tarihli el ile doldurulmuş taşınır işlem fişini tarafımıza göndermiştir.

Dilekçi gerek sorguya verilen cevapta gerekse ek rapor aşamasında kamu zararını rızaen ödemeyi kabul etmemeleri sonucunda gerekli tahsilâtın yapılması için 22. Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açıldığını bildirmişler, Bu kez dilekçesinde; 146.901.37 TL'lik iddia edilen rayiç bedeli aşan kısım ile ilgili Ankara 22. Asliye Hukuk Mahkemesinde dava devam etmekte olup, Ankara İl Özel İdaresi tarafından salt Ankara Ticaret Odası tarafından 264 kalem ürün üzerinde alım tarihleri ve faturalar bazında yapılan incelemeye dayanarak, tarafınca sunulan belgeleri, savunma ve beyanları dikkate almadan karar verildiğini, Teslim Fişlerinin kontrolü ve teslim alan kişilerin tanıklığına gidilseydi bu marka ebat adet ve konsantre ürünlerin alındığı ayrıca ATO dan gelen bu malzemelerin ilgili tarihindeki satış bedellerinin de bu rayiç bedellere yakın olduğu ve aşılmadığı görüleceğini belirtmekle birlikte davanın kesin neticesi hakkında net bir ifadede bulunmamışlardır. Bununla birlikte dilekçi duruşma esnasında davaların devam ettiğini kesinleşmediğini tarafımıza bildirmiştir.



Bu itibarla; 1206 sayılı ilamın 1 inci maddesi ile verilen tazmin hükmüne ilişkin olarak ibraz edilen belgenin incelenmesi temyiz konusu olmadığından bu hususta Kurulumuzca yapılacak işlem olmadığına sözü edilen belge yargılamanın iadesini gerektiren nitelikte görüldüğü takdirde bu yolda işlem ifasını