T.C.
BAŞBAKANLIK
Kamu Görevlileri Etik Kurulu
Savı :25346381-200.02/ 848 17 Aralık 2014
Konu : Hediye Alma Yasağı
İÇİŞLERİ BAKANLIĞINA
GENELGE
2014/1
Bilindiği üzere, 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun`un 9 uncu maddesi gereğince Kamu Görevlileri Etik Kurulu, hediye alma yasağının kapsamını belirlemeye yetkilidir. Mezkûr Kanuna istinaden çıkarılan Kamu Görevlileri Etik Davranış ilkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik`in ‘"Hediye alma ve menfaat sağlama yasağı" başlıklı 15 inci maddesinde: kamu görevlisinin tarafsızlığını, performansını, kararını veya görevini yapmasını etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan, ekonomik değeri olan ya da olmayan, doğrudan ya da dolaylı olarak kabul edilen her türlü eşya ve menfaat hediye kapsamına alınarak kamu görevlilerinin hediye almaması, kamu görevlisine hediye verilmemesi ve görev sebebiyle çıkar sağlanmaması temel ilke olarak kabul edilmiş ve kamu görevlilerinin yürüttükleri görevle ilgili bir iş, hizmet veya menfaat ilişkisi olan gerçek veya tüzel kişilerden kendileri, yakınlan veya üçüncü kişi veya kuruluşlar için doğrudan doğruya veya aracı eliyle herhangi bir hediye alamayacakları ve menfaat sağlayamayacakları düzenlenmiş bulunmaktadır.
Aynı maddede aşağıda belirtilen hususlar hediye alma yasağı kapsamında düzenlenmiştir:
"a) Görev yapılan kurumla iş, hizmet veya çıkar ilişkisi içinde bulunanlardan alman karşılama, veda ve kutlama hediyeleri, burs, seyahat, ücretsiz konaklama ve hediye çekleri.
b) Taşınır veya taşınmaz mal veya hizmet satın alırken, satarken veya kiralarken piyasa fiyatına göre makul olmayan bedeller üzerinden yapılan işlemler.
c) Hizmetten yararlananların vereceği her türlü eşya, giysi, takı veya gıda türü hediyeler,
d)Görev yapılan kurumla iş veya hizmet ilişkisi iv inde olanlardan alınan borç ve
krediler."
İlgili mevzuattaki bu yasaklamalara rağmen kamu görevlilerine bazı özel kişi ve firmalar ile denetimi altında bulunan kuruluşlarca özellikle yılbaşı, bayram ve diğer özel günler bahane edilerek çeşitli hediyeler verildiği görülmektedir.
Kamu görevlilerine verilen hediyeler, kamuoyu nezdinde etik tartışmalara yol açmakta, kamuda yozlaşmaya, yolsuzluk algısına, kamu yöneticilerine duyulan itibar ve güvenin azalmasına neden olmaktadır.
Kamuda etik kültürün yerleştirilmesi için çok yönlü işbirliklerine ihtiyaç bulunmaktadır. Bu çerçevede, kamu görevlilerinin hediye konusunda belirtilen kurallara titizlikle uyması, özel şahıs veya şirketlerce çeşitli vesilelerle sunulan veya gönderilen hediyeleri iade etmeleri ve bu hususta yöneticiler tarafından personele gerekli uyanların yapılması ve önleyici tedbirlerin alınması Önem taşımaktadır. Ayrıca, hediye yasağına uyulmaması halinde ilgililer hakkında, etik açıdan (genel müdür ve üstü düzeydeki kamu
görevlileri içim Kurulumuzca - diğer görevliler için yetkili disiplin kurullarınca) 5176 sayılı Kanun ve adı geçen Yönetmelik hükümleri çerçevesinde gerekli incelemenin yapılacağı bilinmelidir.
Bu itibarla; yaklaşan yılbaşı nedeniyle konuyla ilgili olarak her unvandaki personele gerekli bilgilendirmenin yapılması hususunu bilgilerinize arz ederim.