Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
GENELGE
2011/1
Bilindiği üzere, 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, 11/3/2010 tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edilmiş olup, 26/3/2010 tarihli ve 27533 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Anılan Kanunun Bakanlığımızın görev ve yetkilerini düzenleyen 15 inci maddesi yürürlüğe girmiş olup, standartlara ilişkin 6 ncımaddesinin beşinci fıkrası 26/3/2013 tarihinde, diğer maddeleri ise 1/1/2012 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Mezkur Kanunun 16 ncı maddesinin dördüncü fıkrasında; toptancı halinde veya hale bildirilerek işlem gören malların cinsine, miktarına, fiyatına, alıcı ve satıcısına ilişkin bilgiler ile Bakanlığımızca gerekli görülecek diğer hususların elektronik ortamda tutulması, izlenmesi, duyurulması, meslek mensuplarının kayıt altına alınması, bunlara yönelik veri tabanının oluşturulması ve toptancı halleri arasında ortak bilgi paylaşımının ve iletişimin sağlanması amacıyla Bakanlığımız bünyesinde Hal Kayıt Sisteminin kurulması öngörülmüştür.
Yine, Kanunun 16 ncımaddesinin üçüncü fıkrasında; toptancı hallerinin, halde veya hale bildirilerek işlem gören malların cinsine, miktarına, fiyatına, alıcı ve satıcısına ilişkin bilgiler ile Bakanlıkça gerekli görülecek diğer hususları elektronik ortamda tutmak, Hal Kayıt Sistemi için gerekli olan verileri sağlamak ve bunları sisteme aktarmak, hale gelen ve çıkan malları kontrol altına almak ve denetlemekle görevli ve yükümlü oldukları, bu görev ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi için ihtiyaç duyulan bilgi işlem sisteminin kurulmasından ve lüzumlu diğer teknik donanımın sağlanmasından özel toptancı hali işletmecileri ile belediyelerin sorumlu olduğu ifade edilmiştir.
Ayrıca, anılan Kanunun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında, belediyeler ile gerçek veya tüzel kişilerin Bakanlığımızca alınan önlemlere ve verilen talimatlara uymak zorunda oldukları hükme bağlanmıştır.
Web tabanlı çalışacak Hal Kayıt Sisteminin kurulmasına yönelik çalışmalarda son aşamaya gelinmiş olup, söz konusu Sistemin 5957 sayılı Kanunun yürürlüğe gireceği 1/1/2012 tarihinde faaliyete geçmesi öngörülmektedir.
Hal Kayıt Sistemi üzerinden, tüm belediyelerce ve toptancı hali bulunan belediyelerce aşağıda belirtilen iş ve işlemler yapılacaktır:
A) Tüm belediyelerce yapılacak iş ve işlemler:
1- Semt ve üretici pazarlarının adı, kuruluş yerleri ve günleri, satış yeri sayısı ile buralarda faaliyet gösterenlere ilişkin bilgilerin Sisteme kaydedilmesi,
2- Kanuna istinaden belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yapılacak denetimler neticesinde Kanuna aykırı eylemleri tespit edilenlere ceza uygulanması ya da uygulanan bu cezaların Sisteme aktarılması,
3- Mevzuat ve Bakanlıkça verilen benzeri görevlere ilişkin iş ve işlemlerin yapılması.
B) Toptancı hali bulunan belediyelerce yapılacak iş ve işlemler:
1- Toptancı haline ilişkin bilgiler ile halde faaliyet gösterenlerce verilen teminatlara ilişkin bilgilerin Sisteme kaydedilmesi,
2- Toptancı hali içinde yapılacak denetimler neticesinde Kanuna aykırı eylemleri tespit edilenlere ceza uygulanması ya da uygulanan bu cezaların Sisteme aktarılması,
3- Toptancı haline gelen araçlarda bulunan malların künyesinin sorgulanması, künyesi olmayan malların gerekli cezai işlemler uygulandıktan sonra kayıt altına alınması,
4- Toptancı haline gelen araçlar ile halden çıkan araçlarda bulunan mallara ilişkin kontrol ve kayıt işlemleri ile bu bilgiler doğrultusunda stok kontrolünün yapılması,
5- Sistem üzerinden elde edilen veriler doğrultusunda sebze ve meyve fiyatlarının uygun vasıtalarla yayımlanması,
6- Toptancı hali üzerinden bildirim yapmak isteyenlerin taleplerinin karşılanarak, bildirim sonucunda oluşan künyenin kendilerine verilmesi,
7- Mevzuat ve Bakanlıkça verilen benzeri görevlere ilişkin iş ve işlemlerin yapılması.
Bu kapsamda, toptancı hali bulunan ve bulunmayan belediyeler, münhasıran yukarıda belirtilen iş ve işlemleri yerine getirmek üzere 15/12/2011 tarihine kadar,
1- Hızlı ve kesintisiz bağlantı sağlayacak en az 2 megabit hızında internet bağlantısı,
2- İnternet erişimine imkan sağlayacak en az 2.8 GHz işlemcili en az 2 GB DDR3 RAM güncel web tarayıcılarında çalışabilecek işletim sistemli bilgisayarlar,
3- Denetim ve cezai işlemlerde kullanılmak üzere mobil bilgisayarlar (dizüstü bilgisayar, netbook, tablet bilgisayar vb.) ve internet erişimi olmayan noktalar için USB bağlantılı EDGE/3G Modemler,
4- Toptancı hal giriş ve çıkış kapılarında kullanılmak üzere yukarıda belirtilen özelliklerde bilgisayar ve internet bağlantısı, bariyer ve elektronik ağırlık kontrol ünitesi
donanımlarını temin edecektir.
Bunun yanında, toptancı hali bulunan belediyeler, hal giriş ve çıkış kapılarındaki kontrol kulübelerinde kullanılmak üzere Hal Kayıt Sistemi ile uyumlu çalışabilecek plaka okuma sisteminin kurulmasına yönelik planlama yapacaktır.
Öte yandan, Hal Kayıt Sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasının temin edilmesi ve bu konuda herhangi bir aksamaya mahal verilmemesi amacıyla, Sisteme veri girişi yapacak personele bilahare bildirilecek program kapsamında eğitim verilecektir. Bu çerçevede, belediyelerce iyi düzeyde bilgisayar kullanabilen personelin şimdiden belirlenmesi gerekmektedir.
Hal Kayıt Sistemine ilişkin bu Genelgede yer alan yükümlülükler, özel toptancı halleri, işletme yetkisi devredilen belediye toptancı halleri ile toptancı hallerle ilgili faaliyette bulunmak üzere kurulan mahalli idare birliklerince de yerine getirilecek olup, bu yükümlülüklerin yerine getirilmesinden ilgili belediyeler sorumlu olacaktır.
Hal Kayıt Sisteminin uygulanmasına yönelik usul ve esaslar Bakanlığımızca çıkarılacak bir tebliğle düzenlenecektir. Bu Genelgeye ilişkin tereddüt edilen hususlarla ilgili olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğüne başvurulacaktır.
Bilgilerini ve gereğini rica ederim.