Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Belediye İçin Ayrılan Payın Hatalı Hesaplanması

 

İlbank tarafından Genel Bütçe Veri Gelirlerinden Pamukkale Belediyesine gönderilen payın eksik hesaplandığı ve bu duruma belediyenin itiraz etmediği görülmüştür.

 

2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un ‘Gelirler’ başlıklı 13’üncü maddesinde;

 

“İSKİ'nin gelirleri aşağıdaki kaynaklardan sağlanır:

 

c) Hizmet alanındaki belediyelerin, İller Bankasınca 2380 sayılı "Belediyelere ve İl Özel İdarelerine Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun" gereğince nüfus esasına göre dağıtılan paylardan bu bankaca tutularak İSKİ’ye gönderilecek % 10'lar,

 

...” denilmiştir.

 

5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun’un;

 

‘Payların hesaplanması ve oranı’ başlıklı 2’nci maddesinde;

 

“ (1) İl özel idareleri ve belediyelere genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamı üzerinden pay verilir. Pay, genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamından, vergi iadeleri düşüldükten sonra kalan net tutar üzerinden hesaplanır.

 

(2) (Değişik: 12/11/2012-6360/25 md.) Genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamının yüzde 1,50’si büyükşehir dışındaki belediyelere, yüzde 4,50’si büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerine ve yüzde 0,5’i il özel idarelerine ayrılır.

 

55

 

‘Belediye paylarının tahsisine ilişkin esaslar’ başlıklı 5’inci maddesinde;

 

(3) (Değişik: 12/11/2012-6360/26 md.) 2 nci maddenin ikinci fıkrasına göre ayrılan büyükşehirlerdeki ilçe belediyeleri payının; yüzde 90’lık kısmı ilçelerin nüfusuna, yüzde 10’luk kısmı ise ilçelerin yüzölçümüne göre dağıtılır. Hesaplanan tutardan yüzde 30’luk büyükşehir belediyesi payı ayrıldıktan sonra kalan miktar büyükşehir ilçe belediyelerinin hesabına İlbank A.Ş. tarafından aktarılır.

 

55

 

‘Yürürlükten kaldırılan mevzuat ve hükümler’ başlıklı 8’inci maddesinde;

 

“(1) a) 2/2/1981 tarihli ve 2380 sayılı Belediyelere ve İl Özel İdarelerine Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun,

 

(2) ...2380 sayılı Belediyelere ve İl Özel İdarelerine Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanuna yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.” düzenlemeleri bulunmaktadır.

 

Yasal mevzuat bölümünde görüldüğü gibi 2560 sayılı Yasada su ve kanalizasyon idareleri geliri olarak ‘2380 sayılı "Belediyelere ve İl Özel İdarelerine Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun" gereğince nüfus esasına göre dağıtılan paylardan bu bankaca tutularakİSKİ'ye gönderilecek % 10'lar,’ sayılmaktadır.

 

5779 sayılı Kanun’un 8’inci maddesi ile 2380 sayılı Yasaya yapılan atıfların bu Kanuna yapılmış sayıldığı düzenlemesi bulunmaktadır. Buna göre, 2560 sayılı Yasanın 13’üncü maddesinde yer alan 2380 sayılı Yasa yerine 5779 sayılı Yasanın dikkate alınması gerekmektedir. Sonuç olarak, su ve kanalizasyon idareleri gelirlerini düzenleyen maddenin; ‘Hizmet alanındaki belediyelerin, İller Bankasınca 5779 sayılı “İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun ” gereğince nüfus esasına göre dağıtılan paylardan bu bankaca tutularak İSKİ'ye gönderilecek % 10'lar, ’ şeklinde anlaşılması gerekmektedir.

 

Büyükşehir ilçe belediyeleri genel bütçe vergi gelirleri payı 5779 sayılı yasaya göre iki kalemden oluşmaktadır. Genel bütçe vergi gelirlerinden vergi iadeleri düşüldükten sonra kalan tutarın %4,5’i büyükşehir belediyeleri payı olarak ayrılmaktadır. Büyükşehir ilçe belediyelerine bu tutarın %90’ı nüfuslarına göre %10’u ise yüzölçümlerine göre dağıtılacaktır.

 

Buna göre İlbank tarafından Denizli Su Kanalizasyon İdaresine (DESKİ) Pamukkale Belediyesinin payından kesilerek gönderilecek tutar belediyeye gönderilecek payın nüfus esasına göre belirlenen % 90’ı üzerinden olması gerekirken tamamı üzerinden hesaplanarak DESKİ payı kesilmiştir. Bu durumda Pamukkale Belediyesine gönderilecek pay eksik olarak hesaplanmıştır.

 

2015 Yılında İlbank tarafından Pamukkale Belediyesine gönderilen tutarlar şu şekildedir;

 

 

 

 

 

 

Tablodan görüleceği üzere İlbank tarafından Pamukkale Belediyesine gönderilen paydan DESKİ için kesilen tutar brüt tahakkukun tamamı üzerinden yapılmaktadır. Hâlbuki kesilmesi gereken tutar bürüt tahakkukun nüfus esasına göre hesaplanan % 90 lık kısmı üzerinden olması gerekmektedir. Yani 88.045.774,05 TL üzerinden değil 79.241.196,65 TL üzerinden olması gerekirdi. Bunun sonucu olarak da DESKİ için kesilmesi gereken tutar 7.924.119,67 TL olmalıydı. Bu durumda 2015 Yılı için Pamukkale Belediyesine 880.457,76 TL (8.804.577,43 - 7.924.119,67) eksik Genel Bütçe vergi Geliri Payı gönderilmiş ve Pamukkale Belediyesi tarafından bu duruma itiraz edilmemiştir.

 

Bu durumun, belediyenin gelir kaybına sebebiyet vermek suretiyle mali tablolarını olumsuz yönde etkilediği düşünülmektedir.

 

Kamu idaresi cevabında; “Genel bütçe vergi gelirlerinden belediye için ayrılan payın hatalı hesaplanması ile ilgili olarak İller Bankası A.Ş'ye 26.04.2016 tarih ve 2717 sayılı yazı ile bildirilmiştir. Konu ile ilgili gelen 29.04.2016 tarih ve E.10314 sayılı cevabi yazıda İller Bankası A.Ş. yapılmış olan tahakkukun doğru olduğunu beyan etmektedir. Kurumun cevabı ektedir.(Ek-ll) (Ek-12)”       denilmektedir.

 

Sonuç olarak Konunun İller Bankası A.Ş.'ye yazıldığı ve cevaben gelen yazıda İller Bankası'nın Belediye için hesaplanan payın doğru olduğu şeklinde görüş bildirdiği görülmüştür. Ancak İller Bankası'nın görüşü incelendiğinde, yapılan açıklamaların bulgumuzda belirtilen hususları karşılamadığı görülmektedir. Bu itibarla konunun takip eden denetim dönemlerinde izlenmesi uygun olacaktır.