Kamu İdaresi Türü : Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı : 2012
Dairesi : 6
Dosya No : 39395
Tutanak No : 41193
Tutanak Tarihi : 15.12.2015
Kararın Konusu : Vergi Resmi Harç ve Diğer Gelirlerle İlgili Kararlar

Kiralamadan gelir kaybı

3- 210 sayılı ilamın 3 üncü maddesiyle; Tapuda 8 pafta 1444 parselde kayıtlı toplam alanı 105.360 m² olan suni gölet ve yeşil alanın kiracısı olan ……….’nce kira sözleşmesine aykırı şekilde kullanılması sonucu ………… TL. kamu zararına neden olunduğu gerekçesiyle tazmin hükmü verilmiştir.

Sorumlu dilekçesinde:

ESAS YÖNÜNDEN (KANUNA AYKIRILIK: 6085/55-2/a):

1) Söz konusu tazminine hükmedilen ve ……….. şirketi tarafından alt kiracılara kiralanan yerlere ilişkin bedellerinin, her biri bazında ve toplamda, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nda yer alan işgal harcı ile karşılaştırmalarının sorguda yapılmadığını,

Bu nedenle, işgal harcı tarifesi üzerinden alınması öngörülen bedel toplamları ile ……….. şirketinin sözleşme ile kiraya verdiği toplam bedeller arasındaki karşılaştırma ve muhakemenin yapılmasını saygılarımla talep ettiğini,

2) ……….. ile şirketi arasında düzenlenen kira sözleşmesinin, "Sözleşmenin ve Kiralanan Yerin Devri" başlıklı 19 uncu maddesinde, " kiracının kiralayanın yazılı izni olmaksızın 3. Kişilere ....devri ve temlik edemeyeceği..."

Şeklinde yer alan ve ilamda da bahsi geçen madde uyarınca, ……….. şirketinin hiçbir şekilde değil, sadece kiralayanın, yani belediyenin izni olmaksızın söz konusu işlemi gerçekleştiremeyeceğini,

belediye başkanı olarak şahsı tarafından bilgim ve izni dahilinde sadece imzanın olduğu ve "lunapark"a izin veren işlem (2012: ….-TL ve 2013: ….-TL) dışında, bilgisi dahilinde olmayan ve ancak şirket tarafından tarafına bildirilmesiyle öğrenebileceğim diğer işlemler (……..-TL-………=………,-TL) hakkında sorumluluğuna sorguda gidilmesi ve ilamda da aynen yer verilmesinin, temyizen bozulmasını talep ettiğini,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun aşağıda verilen "sorumlular ve sorumluluk halleri" başlıklı7.Maddesinin 3.Fıkrasında, "...illiyet bağı kurularak... "

Şeklinde yer alan madde hükmü uyarınca da tarafımla ilgili illiyet bağı hiçbir şekilde bulunmayan söz konusu kısımlar için de saygılarımla temyizen bozma talep etmekteyim.

3) Ayrıca, sadece imzamın olduğu ve "lunapark"a izin veren işlem (2012: ……..-TL ve 2013: …………-TL) için de, ……….. ile şirketi arasında düzenlenen kira sözleşmesinin, "Sözleşmenin ve Kiralanan Yerin Devri" başlıklı 19 uncu maddesinde, " kiracının kiralayanın yazılı izni olmaksızın 3. Kişilere ....devri ve temlik edemeyeceği..."

Şeklindeki sözleşme maddesine göre, bu konuda tarafınca izin verildiğinden ve dolayısıyla da ilgili sözleşme maddesine dayanıldığından, herhangi bir kamu zararı oluşmadığından, söz konusu ……….-TL'nin yasal dayanağı bulunduğundan, ilgili kısma ilişkinde ilam maddesinin temyizen bozulmasını,

4) Ayrıca, söz konusu gelirler için kamu zararı şu bakımdan söz konusu değildir: teknik ve usul bakımından ve şekil yönünden eksiklikler de olsa, zira, söz konusu işlemler yapılmasaydı, söz konusu gelirler zaten alınmayacaktı ve ne belediyenin ne de ………..nin kendi şirketi vasıtası ile söz konusu gelirin kamu bütçesine ve kamu kaynağı arasına girmesi mümkün olmayacaktı ve söz konusu yerler de atıl olarak kalacaktı, ayrıca herhangi bir kamu zararı kastı da bulunmadığından söz konusu işlemler tamamen şeffaf ve yazılı olarak gizlenmeden yerine getirilmiştir ki aksi zaten asla mümkün değildir. Eğer Sayıştay açısından söz konusu gelirlerin şirket yerine belediye bütçesine aktarılması gerekiyor ve düşünülüyor ise, bu durumda, şu an üst yönetici olmadığımdan yeni üst yönetici belediye başkanı tarafından söz konusu gelirlerin şirketten belediyeye aktarılması sağlanmalıdır, aksi takdir de bu konuda da seçim tarihinden itibaren kendilerinin de sorumluluğu başladığından Sayıştay tarafından aksi durumun inceleme konusu yapılması gerekeceğini,

Bununla birlikte, artık sorgularınız vasıtası ile konu hakkında bilgi sahibi olduklarından, konuyu bilmedikleri ileri sürülmeyecektir ve de belediye ve dolayısıyla kamu şirketi olan şirket uhdesinden kalan ve kamu hizmetinde kullanılan gelirlerin, hiçbir şekilde bireysel menfaati veya yararlanması olmayan (illiyet bağı bulunmayan bu durumda) ben eski üst yönetici tarafından tekrar kamu zararı olarak (aynı tutarın) belediye bütçesine ödenmesi MÜKERRER KAMU GELİRİ olacaktır ve hakkaniyet ile bağdaşmayacaktır ve yeni üst yönetimin de bunun geri iadesini sağlamaması durumunda benim uhdemde bırakması hukuki de olmayacaktır ve de kamu hizmetinde sürekliliğin esas olduğunu,

USUL YÖNÜNDEN (6085/55-2/c):

1) Kamu Zararı olarak sorguda belirlenen ve ilamda geçen kamu zararı iddiası olduğunu,

Ancak, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun "Denetim alanı" başlıklı 4. Maddesinde; " MADDE 4-(l) Sayıştay;

a) (Değişik: 12/7/2013-6495/73 md.) Merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarını, mahallî idareleri, sermayesindeki kamu payı doğrudan veya dolaylı olarak %50'den fazla olan özel kanunlar ile kurulmuş anonim ortaklıkları, diğer kamu idarelerini (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları hariç),

b) (Değişik: 12/7/2013-6495/73 md.) Kamu payı %50'den az olmamak kaydıyla (a) bendinde savdan idarelere başlı veya bu idarelerin kurdukları veya doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak ortak oldukları her çeşit idare, kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketleri,... "

Ayrıca, Sayıştay Kanunu'nun, "Sorumlular ve sorumluluk halleri'' başlıklı 7.Maddesinde;

"MADDE 7 — (1) Bu Kanunim sorundular ve sorumluluk halleri uygulamasında; 5018 sayılı Kanun ve Sayıştay denetimi ile ilgili diğer kanunlarda belirtilen sorumlular ve sorumluluk halleri esas alınır.

(2) Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar; kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur. Bu sorumluluğun yerine getirilip getirilmediği Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulacak Sayıştay raporlarında belirtilir. Kamu zararına sebep olunan durumlar ise bu zararın tazminine ilişkin hükme bağlama işlemi ile sonuçlandırılır.

(3) Sorumlular; mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri ile illiyet başı kurularak oluşturulan ilamda yer alan kamu zararından tek başlarına veya birlikte tazmin ile yükümlüdür.

(4) Usulüne uygun biçimde gör evlendir ilmediği halde kendiliğinden veya verilen emir üzerine sefirleri tahakkuk ettiren, toplayan, harcayan ve bu işlemleri onaylayanlar, malları muhafaza eden ve idare edenlerle her türlü mali iş ve işlemleri yürütenlerin işlemleri bir hesaba dahil edilmediği takdirde, sorumluluk bu kişiler hakkında da uygulanır. Bu durum yöneticilerin yazılı emirleri üzerine meydana gelmiş ise sorumluluğa yöneticiler de ortak olur.

(5) Bakanlar, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması ile hukuki ve mali konularda Başbakana ve Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı sorumludurlar.

(6) Sayıştay tarafından gerçekleştirilen performans denetimleri mali ve hukuki sorumluluk doğurmaz. "

Aynı Kanun'un, "Dış denetim genel değerlendirme raporu" başlıklı 38.Maddesinde ise;

"MADDE38- ...5) Kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere kamu idarelerinin sermayesinin doğrudan doğruya veya dolaylı olarak yarısından fazlasına sahip bulundukları kuruluş ve ortaklıklarının denetimi, bu idarelerin denetimi ile birlikte gerçekleştirilir ve denetim sonucunda hazırlanan raporlar Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur ve bilgi ve gereği için ilgili kamu idarelerine gönderilir. "Denildiğini,

Bu bağlamda, kamu zararına hükmedilen ilam maddesinin, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun "temyiz" başlıklı 55. Maddesinin 2. Fıkrasının (c) bendinde, "Hesap yargılaması usullerine riayet etmemek" şeklinde yer alan hükmüne aykırı olmasından dolayı temyizen bozulması gerektiğini,

Zira, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu 19/12/2010 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanmıştır ve buna göre de bu tarihten itibaren, ……….. şirketlerinin denetiminin, söz konusu kamu idaresi olan ……….. Belediyesi ile birlikte gerçekleştirilmesi gerekmektedir ki zaten sorgu ve ilam konusu kira gelirleri ile ilgili olarak ……….. şirketi ile de ilgili bir işlem denetim, sorgu ve ilam konusu yapılarak kamu zararına hükmedildiğini,

Bu durumda da, ……….. şirketi ile de ilgili bir işlem denetim, sorgu ve ilam konusu yapılması nedeniyle, yukarıda verilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 5. Maddesi ile 7. Maddesinin 4. Fıkrası uyarınca. ……….. Belediyesi'nin, ortak olduğu şirketi ve kamu görevlisi sayılan görevlileri hakkında da sorgu düzenlenmesi, savunmalarının alınması ve ilam çıkarılması gerektiğini,

Bununla birlikte, ……. Belediyesi'nin Başkanı olmadığımdan, yeni üst yönetici ve Belediye Başkanı tarafından, söz konusu Başkanlığınızın ilgili dairesi ilamının, ilgili şirkete tebliğ edilerek, söz konusu gelirlerin belediye bütçesine aktarılması sağlanmalıdır. Zira, yeni üst yöneticiye Başkanlığınız tarafından gönderilen sorgu örnekleri nedeniyle, üst yöneticinin, konuyu bilmesi sağlanmıştır ve artık sorumluluk hali uhdeleri için de başlamıştır. Bununla birlikte, Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar uyarınca, herhangi bir ilam bulunmasa bile yeni üst yöneticinin konudan haberdar olduğu andan itibaren gerekli işlemleri yapmaktan sorumluluğu başlamış bulunmaktadır, aksi takdirde Başkanlığının tarafından gerçekleştirilecek önümüzdeki denetimlerde konunun dikkate alınması gerekçesiyle tazmin hükmünün bozulmasını talep etmektedir.

Sayıştay Başsavcılığının karşılamasında:

“Daire kararında; belediyenin sınırları içerisindeki 105.360 m2 alanın, kiracı olan şirketin kira sözleşmesine aykırı olarak kullanılması sonucu doğan kamu zararının tazminine hükmettiği görülmektedir.

Sorumlu, konu ile ilgili olarak İlamın 2. maddesinde esas ve usul yönünden öne sürdüğü hususları burada da tekrarlayıp tazmin hükmünün kaldırılmasını istemektedir.

Dairenin kararı yerindedir.

Kaldı ki; gerekçeli kararda savunmacı tarafından ileri sürülen hususların her biri, değerlendirme konusu edilmiş durumdadır. Bu nedenle ilgili talebin reddolunulmasının, Uygun olacağı düşünülmektedir.” Denilmiştir.

Gereği görüşüldü:

Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesi neticesinde:

18.03.1999 tarih 1999/441 sayılı encümen kararına istinaden 06.04.1999 tarihinde 2886 sayılı yasanın 45. Maddesine göre ………. ye kiraya verilmiştir. Taraflar arasında yapılan kira sözleşmesi her yıl yeniden uzatılmış olup güncellenen son aylık kirası ……… TL olduğu anlaşılmıştır.

………… arasında düzenlenen kira sözleşmesinin eki şartnamenin “Kullanım Amacı” başlıklı 13’üncü maddesinin (a) bendinde Mecurun kullanım amacının balık et lokantası, kafeterya ve hobi bahçeleri olarak işletileceği, “Sözleşmenin ve Kiralanan Yerin Devri” başlıklı 19’uncu maddesinde ise kiracının kiralayanın yazılı izni olmaksızın 3. kişilere doğrudan ya da dolaylı olarak devir ve temlik edemeyeceği, herhangi ayni ya da şahsi hakla sınırlayamayacağı ve 3. kişilerin istifadesine sunamayacağı ifade edilmiştir. Dolayısı ile adı geçen şirket tarafından sözleşme konusu yerin üçüncü kişilere izinsiz olarak kiraya verilmesi ve kullanım amacı dışında kazanç getirici faaliyetlerde bulunması mümkün değildir.

Yine aynı şartnamenin 10 ncu maddesinde:

“Kiracının taahhüdün şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi üzerine en az 10 gün süreli ihtarına rağmen aynı durum devam etmesi halinde ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedilir ve sözleşme fesh edilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” Denilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuata aykırı işlemlerin Belediye Başkanının verdiği olurla gerçekleştirildiği anlaşılmakla birlikte ortada bir sözleşmenin olduğu dolayısıyla yetkili bir kiralama işleminin olduğu bu nedenle elde edilen gelirin tamamına kamu zararı denilmesinin mümkün olmadığı fakat Belediyece yapılan kiralama işleminin ……….. Şirketine bırakılması işlemi ve şirketçe belediye mülkünün izinsiz kullanımı usulsüz olduğu ve idari soruşturma konusu yapılması gerektiği bununla birlikte …….. Belediyesi ile …………. arasında düzenlenen kira sözleşmesinin eki şartname hükmünde sözleşmeye aykırı edimin cezasının fesih ve teminatın gelir kaydedilmesi olduğu ifade edilmiştir. Ayrıca 1999 yılında sözleşme imzalanmış ve her 3 yılda bir uzatılmıştır. 2012 yılına kadar da devam etmiştir. Ortada kira sözleşmesi olduğu fakat sözleşmedeki hükümlere aykırı davranıldığı açıktır.

Sorumlu duruşmada tarafımıza konuya ilişkin mahkeme kararları sunmuştur. Verilen tazmin hükmüne ilişkin olarak ibraz edilen belgenin incelenmesi temyiz konusu olmadığından bu hususta Kurulumuzca yapılacak işlem olmadığı anlaşılmıştır.

Kamu zararına ilişkin olarak ta usule aykırı olarak kiracının başka kiracıya kira verme işlemlerinden elde edilen brüt gelirler üzerinden kamu zararı hesabı yapıldığı hâlbuki alt kiracılarında maliyete katlandığı net kamu zararının ortaya konulması gerektiği açıktır.

Bu itibarla; 6.Daire tarafından 210 sayılı ilamın 3 üncü maddesine ilişkin verilen tazmin hükmünün bozularak Dairesine gönderilmesine (Üye ……… bozma kararına katılmakla birlikte; “210 sayılı ilamın 3 üncü maddesiyle; toplam alanı 105.360 m² olan “sun’i gölet ve yeşil alanın”, kiracısı olan …………..’nce kira sözleşmesine aykırı şekilde kullanılması ve bu alan içerisinde bulunan bazı yerlerin üçüncü kişilere ayrıca kiraya verilmesi sonucu ……….. TL. kamu zararına neden olunduğu gerekçesiyle Belediye Başkanı hakkında tazmin hükmü verilmiştir.

Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesi neticesinde:

Toplam alanı 105.360 m² olan “hobi bahçeciliği, sun’i gölet ve dinlenme tesisleri”nin, 18.03.1999 tarih 1999/441 sayılı Encümen Kararına istinaden 2886 sayılı Yasanın 45. maddesine göre 06.04.1999 tarihinde ………….’ne 3 yıllığına kiraya verildiği; taraflar arasında yapılan kira sözleşmesinin her yıl yeniden uzatıldığı, anlaşılmıştır.

……….. Belediyesi ile ……….. Göl Güzelleştirme Tic. Ltd. Şti. arasında düzenlenen kira sözleşmesinin eki Şartnamenin “Kullanım Amacı” başlıklı 13’üncü maddesinin (a) bendinde, Mecurun kullanım amacının balık et lokantası, kafeterya ve hobi bahçeleri olarak işletilmesi olduğu, “Sözleşmenin ve Kiralanan Yerin Devri” başlıklı 19’uncu maddesinde ise; kiracının, mecuru kiralayanın yazılı izni olmaksızın 3. kişilere doğrudan ya da dolaylı olarak devir ve temlik edemeyeceği, herhangi ayni ya da şahsi hakla sınırlayamayacağı ve 3. kişilerin istifadesine sunamayacağı ifade edilmiştir. Dolayısı ile, adı geçen şirket tarafından sözleşme konusu yerin üçüncü kişilere izinsiz olarak kiraya verilmesi ve kullanım amacı dışında kazanç getirici faaliyetlerde bulunulması mümkün değildir.

Ancak; kiralama konusu alan içerisinde kira sözleşmesinde belirtilen Balık Lokantası, Kafeterya ve Hobi bahçesinin dışında Lunapark tesisi, düğün salonu ve çeşitli stantların kurulmuş olduğu; sonradan kurulmuş olan işyerlerinin bazılarının kiracı şirket tarafından işletildiği, bazılarının ise üçüncü kişilere kiralandığı anlaşılmıştır. Diğer yandan, gölet alanı içinde seyyar satış yapması için bazı kişilerle kira anlaşmaları yapıldığı anlaşılmıştır.

Denetçi sorgusu üzerine, 28.12.2012 tarih ve 2012/31/10 sayılı yazı ekinde ………………...'den kiracı olunan yerde kazanç getirici faaliyetler için üçüncü kişilerle yapılan sözleşme ve benzer mahiyetteki belgeler temin edilmiştir. ……………... tarafından verilen yazı ve eklerine göre yapılan değerlendirme sonucunda, kiralama konusu yer üzerinde sözleşme kapsamında olmadığı halde kazanç getirici alanlar oluşturulduğu, sözleşmenin tarafı olmayan kişilere kazanç getirici başka faaliyetler yapma imkanı tanındığı, karşılığında da kira ücretleri alındığı tespiti ile kamu zararı hesabı çıkarıldığı, anlaşılmıştır.

Bu meyanda, Gölet alanı içerisindeki bir alanın, “lunapark tesisinin kurulması ve işletilmesi” için …………….’ye, 23.04.2012-23.10.2012 tarihlerini kapsayacak şekilde 6 aylık süre için, ……….. TL'si ……….. Belediyesine ………… TL si de …………….. ye olmak üzere toplam ……………. TL bedelle kiraya verildiği ve sözleşme imzalandığı; aynı firmayla, 25.09.2012 tarihinde 2013 ve 2014 yıllarını içeren 2 yıl için toplam …………… TL bedelle yeni bir sözleşme imzalandığı anlaşılmıştır.

Üçüncü kişilere yapılan bu kiralamalardan, “lunapark tesisinin kurulması ve işletilmesi” için …………….’ye yapılan kiralama hariç, diğerleri için Belediyeden izin alınmamıştır. “lunapark tesisinin kurulması ve işletilmesi” için …………….’ye yapılan kiralama için ise, ”sözleşme bedelinin %20’lik bölümünün Belediye’ye ödenmesi kaydıyla” Belediye Başkanı tarafından izin verildiği görülmüştür.

İlamda; Belediye Başkanı, bilgisi ve izni dahilinde olan bu kiralamadan doğan 2012 yılı için …………-TL ve 2013 yılı için ……………-TL. olmak üzere toplam ……………. TL. için sorumlu tutulmuş; ancak, bu tutarın dışında, bilgisi ve izni dahilinde olmayan ve ancak Şirket tarafından tarafına bildirilmesiyle öğrenebileceği diğer işlemler karşılığı tutar (……….-TL-………=……..-TL) için de sorumlu tutulmuştur.

Sözleşmenin tarafı sıfatı ile Belediye Başkanı tarafından verilen iznin sözleşme hükmü kapsamında olduğu ve bundan dolayı mevzuata aykırılığın gerçekleşmediği; aksine, Belediye’ye ilave gelir sağlandığı düşünülmektedir.

Bu itibarla; öncelikle, bu izin kapsamında elde edilmiş gelir olan 500.000TL.’lik tutar hakkında ilişilecek bir husus bulunmadığı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan; Belediye Başkanının, bilgisi ve izni dahilinde olmadığını ve ancak Şirket tarafından tarafına bildirilmesiyle öğrenebileceğini iddia ettiği diğer kiralamalar için mali yönden sorumlu tutulamayacağı; bu hususun idari soruşturma konusu olabileceği düşünülmektedir.

Yukarıda bahsi geçen ve ……….. ile Şirket arasındaki asıl kiralamaya konu şartnamenin 10 ncu maddesinde:

“Kiracının taahhüdün şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi üzerine en az 10 gün süreli ihtarına rağmen aynı durum devam etmesi halinde ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedilir ve sözleşme fesh edilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” Denilmiştir.

Bu durumda, asıl sözleşmenin tarafı olan Şirket’in, taahhüdünü şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi ve haksız gelir elde etmesi ve buna rağmen İdare tarafından sözleşmesinin feshedilmemesi hususu, alanımızın dışında olup, idari soruşturma konusudur.

Buna rağmen, İlamdaki iddiada ısrar edilmesi durumunda aşağıdaki hususların gözetilmesi gerekmektedir:

İlamdaki kamu zararı hesabında, “lunapark tesisinin kurulması ve işletilmesi” için ……….. Ticaret A.Ş.’ye yapılan kiralamaya ilişkin 25.09.2012 tarihli ek sözleşmede, kira bedeli KDV dahil ……… TL. olarak gösterilmiş; ………. TL.sinin peşin ödeneceği, ……… TL.sinin 01.11.2012 tarihinde, kalan ……..TL.’nin ise 31.12.2013’e kadar vadeler halinde ……….’er TL olarak ödeneceği, hükme bağlanmıştır.

Bu durumda, tespit tarihi itibariyle 2013 yılına ilişkin …………… TL.lik tutarın vadesi henüz gelmemiştir ve ödenip ödenmediği belli değildir. Oysa, bu tutar için de tazmin hükmolunmuştur.

Diğer taraftan; Şirket’çe alt kiracılardan tahsil edildiği ve Belediye bütçesine gelir kaydedilmesi gerektiği iddia olunan toplam ……….. TL.nin, Belediye bütçesine intikali için yapılması gereken tahakkuk ve tahsil işlemlerine ilişkin 5 yıllık zamanaşımı süresi hüküm tarihi itibariyle dolmamış olup, bu tutar Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükmüne göre henüz kamu zararı niteliğini kazanmamıştır ve Belediyece bu zamanaşımı süresi içerisinde geri alınması mümkündür.

Ayrıca, kamu zararı hesabına KDV’nin de dahil edildiği anlaşılmıştır. Oysa, Belediyenin yoksun kaldığı iddia olunan ve kamu zararı olarak nitelendirilen tutar, KDV’siz tutardır. KDV, kamu geliri olarak ilgili yere yatırılmaktadır.

Bu itibarla; konu hakkında bu yönleri ile de yeniden değerlendirme yapılması gerekmektedir.” şeklindeki ilave görüşü ile birlikte,

Üyeler ………., ………. ile ………..’in mevzuata aykırı işlem ve eylemin olduğu zamanda görev yapan belediye başkanı imza altına aldığı belge neticesi ortaya çıkan kamu zararından sorumludur.

Ayrıca belediye geliri olması gereken bir tutar yapılan yetkisiz ve kanuna aykırı işlem neticesi ……….. şirketinin geliri haline getirilmiştir. Burada şirketle ilgili kişilerin sorumluluğa dahil edilmesi 5018 sayılı Kanunun sorumluluk konusunda ki maddeler ışığında mümkün değildir. Çünkü kamu zararına neden olunan durumla ilgili belgelerde imzaları ve olaya müdahale imkanları bulunmamaktadır. Sorumlu Belediye Başkanı her ne kadar ……….. şirketi ile adı geçen firma arasında düzenlenen sözleşmede imzasının olmadığını ifade etmişse de; adı geçen ……….. şirketine firma ile sözleşme yapma yetkisi Belediye Başkanı oluru ile verilmiş olup mevzuat hükümlerine aykırı işleme izin verildiğinden sorumlunun itirazının kabulü mümkün değildir.

Dolayısıyla sorumluluk itirazının reddedilmesine,

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu Zararı” başlıklı 71’inci maddesinde “…..

Kamu zararının belirlenmesinde;…..

e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,…..

Esas alınır.” denilmektedir. …….. Belediyesi ile ……….. arasında düzenlenen kira sözleşmesinin eki şartnamenin “Kullanım Amacı” başlıklı 13’üncü maddesinin (a) bendinde Mecurun kullanım amacının balık et lokantası, kafeterya ve hobi bahçeleri olarak işletileceği, “Sözleşmenin ve Kiralanan Yerin Devri” başlıklı 19’uncu maddesinde ise kiracının kiralayanın yazılı izni olmaksızın 3. kişilere doğrudan ya da dolaylı olarak devir ve temlik edemeyeceği, herhangi ayni ya da şahsi hakla sınırlayamayacağı ve 3. kişilerin istifadesine sunamayacağı ifade edilmiştir. Dolayısı ile adı geçen şirket tarafından sözleşme konusu yerin üçüncü kişilere izinsiz olarak kiraya verilmesi ve kullanım amacı dışında kazanç getirici faaliyetlerde bulunması mümkün değildir.

18.03.1999 tarih 1999/441 sayılı encümen kararına istinaden 06.04.1999 tarihinde 2886 sayılı yasanın 45. Maddesine göre ………….. ye kiraya verilmiştir. Taraflar arasında yapılan kira sözleşmesi her yıl yeniden uzatılmış olup güncellenen son aylık kirası ………… TL dir.

Kira konusu alan içinde kira sözleşmesinde belirtilen Balık Lokantası, Kafeterya ve Hobi bahçesinin dışında Lunapark tesisi, düğün salonu ve çeşitli stantların kurulmuş olduğu, sonradan kurulmuş olan işyerlerinin bazılarının kiracı şirket tarafından işletildiği bazılarının ise üçüncü kişilere kiralandığı anlaşılmıştır. Diğer yandan gölet alanı içinde seyyar satış yapması için bazı kişilerle kira anlaşmaları yapıldığı bunun üzerine 28.12.2012 tarih ve 2012/31/10 sayılı yazı ile ………………'den kiracı olunan yerde kazanç getirici faaliyetler için üçüncü kişilerle yapılan sözleşme ve benzer mahiyetteki belgeler temin edilmiştir. ……….. Göl Güzelleştirme Ticaret Ltd. Şti. tarafından verilen yazı ve eklerinden;

İlgili rekreasyon alanı içinde 3 adet hassas tartı aletinin işletilmesi amacıyla 09.04.2011 tarihinde yapılan sözleşme ile bir aylık kira bedeli ………… TL lira olmak üzere bir yıllığına ……………'a kiraya verildiği, 2012 yılında ise …………’la 1 yıllık …………. TL bedelle sözleşmenin yenilendiği,

Gölet alanı içerisinde yer alan Köfte evi binasının aylık …………… TL kira bedeli ile 28.07.2011 ve 15.09.2011 tarihler arası geçerli olacak şekilde …………'ya kiraya verildiği,

Gölet alanı içinde yer alan çerez satış dükkânının aylık ………. TL (4 aylık ……….TL)

2011 yılının Mayıs Haziran Temmuz Ağustos aylarını kapsayacak şekilde ………'ye kiraya verildiği. 2012 yılında ise bir yıllık toplam kira bedeli ………. TL olmak üzere aynı kişiyle yeni bir sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde yer alan nostalji yiyecek standının aylık …………. TL (4 aylık ………… TL) 2011 yılının mayıs haziran temmuz ağustos aylarını kapsayacak şekilde ……….'e kiraya verildiği; aynı kişi ile 2012 yılında ise toplam ………… TL kira bedeli ile bir yıllık kira sözleşmesi imzalandığı;

Gölet alanı içinde pamuk helva satışı yapabilmesi için …………… ile 2011 yılı mayıs haziran temmuz ağustos aylarını kapsayacak şekilde aylık ………… TL (4 aylık …………..TL) kira bedeli mukabilinde sözleşme imzalandığı. Aynı kişi ile 2012 yılında bir yıllık ……….. TL bedelle yeni sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde kum boyama ve balon satışı yapması için …………. ile mayıs haziran temmuz ağustos 2011 aylarını kapsayacak şekilde kira bedeli toplam ……… TL olmak üzere sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde mısır-erik satışı yapması için ………….. ile mayıs haziran temmuz ağustos 2011 aylarında toplam ………. TL kira bedeli ile sözleşme imzalandığı,

2012 yılında ise bir yıllık ……….. TL bedelle yeni bir sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde tekstil ürün satışı için …………… ile 2011 yılında 1 aylık süre için ……….. TL kira bedelli sözleşme imzalandığı, 2012 yılında ise tekstil terlik ve ayakkabı satışı için aynı kişi ile bir yıllık ……….. TL bedelle yeni bir sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde çanta satışı yapmak amacıyla mayıs haziran temmuz ağustos 2011 dönemi için aylık …………. TL (toplam ……….. TL) bedelle Tuncay Alptekin'le sözleşme imzalandığı, aynı kişiyle çanta ve kilim satışı yapması için 2012 yılı için bir yıllık ……………… TL bedelle sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde turşu- kokoreç satışı yapabilmesi için 2012 yılında bir yıllık ………. TL kira bedeli ile …………. ile sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde çiğ köfte ve meşrubat satışı yapabilmesi için 2012 yılı içinde bir yıllık …………. TL kira bedeli ile ……….. ile sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde gözleme ve ayran satışı için 2012 yılında bir yıllık ……….. TL + ………. (KDV) bedelle ………… ile sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde Gölet içinde sandal işletmeciliği yapması için …………… ile 3 yıllık kira sözleşmesi imzalandığı,

2011 yılı için toplam …….. TL

2012 yılı için toplam ……… TL

2013 yılı için toplam ………. TL bedel tespit edilmiştir.

Gölet alanı içinde mısır satışı için ……….. ile 2012 yılı için toplam …….. TL + ……. (KDV) bedelle sözleşme imzalandığı,

Gölet alanı içinde market işletmesi için 2012 yılı için bir yıllık toplam ……….. TL bedelle ………… ile sözleşme imzalandığı tespit edilmiştir.

Gölet alanı içinde lunapark tesisinin kurulması ve işletilmesi için ……... ile 2012 yılı içinde 23.04.2012-23.10.2012 tarihlerini kapsayacak şekilde 6 aylık ……… TL'si …….. Belediyesine ………. TL si de ………. ye olmak üzere toplam ………… TL bedelle kiraya verildiği. Aynı firmayla 25.09.2012 tarihinde 2013 ve 2014 yıllarını içeren 2 yıl için toplam ………. TL bedelle yeni bir sözleşme imzalandığı anlaşılmıştır.

Diğer yandan ……….. tarafından gölet alanı içerisinde düğün hizmeti verilmesi amacıyla bir bölüm oluşturulduğu görülmüş ……….'den resmi yazıyla bu yer üzerinden 2011 ve 2012 yıllarında elde edilen hasılata ilişkin resmi yazıda; …………. tarafından yazıya 31.01.2013 tarihli cevap yazısında hasılatlar gönderilmiş olup 2011 yılı düğün kazanç toplamı: ……….. TL, 2012 yılı düğün kazanç toplamı: ……… TL. olduğu ortaya çıkmıştır.

Sonuç olarak kira konusu yer üzerinde sözleşme kapsamında olmadığı halde kazanç getirici alanlar oluşturulduğu, sözleşmenin tarafı olmayan kişilere kazanç getirici başka faaliyetler yapma imkanı tanındığı karşılığında da kira ücreti alındığı ve belediye bütçesinde yer alması gereken gelirin başka firmada olduğu anlaşılmıştır.

Bununla birlikte bu tutarlardan ………… TL’nin tahsil edilerek geriye kalan …………. TL. gelirin belediyenin hesaplarına dahil edilmediği anlaşılmıştır.

Bu itibarla dilekçi iddialarının reddedilerek 6.Daire tarafından 210 sayılı ilamın 3 üncü maddesine ilişkin verilen tazmin hükmünün TASDİKİ gerekir yönündeki ayrışık görüşlerine karşı) , oyçokluğuyla,



Karar verildiği 15.12.2015 tarih ve 41193 sayılı tutanakta yazılı olmakla iş bu ilam tanzim kılındı.