696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında belediye şirketinden doğrudanalımlatemin edilmeyebaşlanan personeliçinyaklaşıkmaliyetcetvelihazırlanmamışvesözleşmeyapılmasına rağmensözleşmenintürüilebedelibelirtilmemiştir.
696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile taşeron personelin Belediye ŞirketlerindekadroyageçirilmesiveBelediyeninpersonelteminininşirketlerieliylegördürülmesidüzenlenmiştir.Bukapsamda28.04.2018tarihliResmiGazete’deyayımlanan2018/11608 sayılı BakanlarKurulu Kararı ile“İl Özel İdareleri,Belediyelerve Bağlı Kuruluşları ileBunlarınÜyesiOlduğuMahalliİdareBirliklerininPersonelÇalıştırılmasınaDayalıHizmetlerininGördürülmesine İlişkin Usulve Esaslar”yürürlüğe konulmuştur.
Anılan Usul ve Esaslar’ın “Hizmetlerin gördürülmesi” başlıklı 6’ncı maddesinde göre;belediyeler ile bağlı kuruluşları personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerini 4734 sayılı KamuİhaleKanunu’nun22’ncimaddesindekilimitveşartlarile62’ncimaddesinin birincifıkrasının
(e)bendindekisınırlamalaratabiolmaksızındoğrudanhizmetalımısuretiyle,doğrudandoğruyaveyadolaylıolarak,birlikteyadaayrıayrısermayesininyarısındanfazlasıbuidarelereait şirketlere gördürebilir. Bu kapsamda yapılacak personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerinbedelinin tespitinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yaklaşık maliyetintespitineilişkinhükümlerine uyulması zorunludur.Bu Usul ve Esaslarda düzenlenmeyenhususlarda Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Hizmet İşleri Genel Şartnamesiveilgili diğermevzuathükümleri uygulanır.Bukapsamdakihizmetalımlarındataraflararasında sözleşmeimzalanmasızorunludur.
Diğer yandan, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetinhesaplanmasınaesasmiktarvefiyatların tespiti”başlıklı 8’incimaddesinin (1)numaralıfıkrasınagöre;İdareler,yaklaşıkmaliyetinhesaplanabilmesiiçinöncelikleihalekonusuhizmetioluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla,idare tarafından gerek duyulduğunda, Yönetmelik’te belirtilen esas ve usuller çerçevesindemiktararaştırmasıdayapılabilir.
Yönetmelik’in9’uncumaddesindeyaklaşıkmaliyetinhesaplanmasınavegüncellenmesine,17’ncimaddesindeiseİdareninsözleşmetasarısınıbuYönetmelikekindeyeralantip sözleşmeyiesasalarakhazırlayacağınailişkinhükümleryeralmaktadır.
Belediye şirketlerinden personel alımının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’ncimaddesindekilimitveşartlarile62’ncimaddesininbirincifıkrasının(e)bendindekisınırlamalara tabi olmaksızın yapılabilmesi, söz konusu alımlarda herhangi bir usul ve esasolmadığı anlamına gelmemektedir. Her ne kadar, Kanun koyucu mezkûr alımları 4734 sayılıKanun’dasayılanihaleusulleriiledoğrudantemin yönteminindışınaçıkarmışsada;696sayılıKHKbağlamında,yaklaşıkmaliyetinhazırlanmasıvesözleşmeninyapılmasındaihalemevzuatınaatıflaryapılmıştır. Şöyle ki: Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden; 696 sayılı KHK kapsamındabelediye şirketlerinde istihdam edilmeye başlanan personelin belediyeler tarafından 4734 sayılıKamu İhale Kanununun 22’nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62’nci maddesinin birincifıkrasının (e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle teminedileceği,bukapsamdayapılacakpersonelçalıştırılmasınadayalıhizmetlerinbedelinintespitinde, HizmetAlımı İhaleleri UygulamaYönetmeliği'nin yaklaşıkmaliyetin tespitineilişkinhükümlerineuyulmasınınzorunluolduğuveidareileşirketarasındasözkonusuYönetmelikekindeyeralantipsözleşmekapsamındasözleşmedüzenlenmesigerektiğianlaşılmaktadır.
İdareninhesapveişlemlerininincelenmesineticesinde;İdarenin,IğdırBelediyesiPersonel Limited Şirketi’nden doğrudan alım suretiyle işçi temin etmesinde, Hizmet AlımıİhaleleriUygulamaYönetmeliği’ndebelirtilenusulveesaslarauyulmadığıtespitedilmiştir.
Şöyleki:İdareileIğdırBelediyesiPersonelLimitedŞirketi arasında16.05.2018tarihindesözleşmeimzalanmıştır.Ancak,sözkonususözleşmenintürüilebedelibelirtilmemişvesözleşmeninayrılmazparçasıveekimahiyetindeolanbirimfiyatteklifcetvelihazırlanmamıştır.
KamuKurumveKuruluşlarındaPersonelÇalıştırılmasınaDayalıHizmetAlımıSözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya MahalliİdareŞirketlerindeİşçiStatüsüneGeçirilmesineİlişkin375SayılıKanunHükmündeKararnameninGeçici23veGeçici24üncüMaddelerininUygulanmasınaDairUsulveEsaslar’ın “İşçi statüsüne geçirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesi”başlıklı49’uncumaddesinin(1)numaralıfıkrasındaaynen“İdarelerinşirketlerindeişçistatüsüne geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kuruluişyerindenbildirilenlerinücretiilediğermalivesosyalhakları,geçici24üncümaddekapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulutarafındankararabağlananvesüresiensonsonaerecektopluişsözleşmesininbitiminekadarbutopluişsözleşmesininuygulanmasısuretiyleoluşanücretilediğermalivesosyalhaklardanfazlaolamaz.”denilmektedir.
DiğeryandanHizmetAlımıİhaleleriUygulamaYönetmeliği’nin“Personelçalıştırılmasına dayalı ihalelerde yaklaşık maliyet” başlıklı 10’uncu maddesinin (4) numaralıfıkrasındaaynen“Personeleasgariücretinüzerindeödemeyapılmasınınöngörülmesihalinde buücretinbrütasgariücretinenazyüzde(%)kaçfazlasıolacağıidarecebelirlenerek,buoranüzerindenyaklaşıkmaliyethesaplanırvesözkonusuoranidarişartnamedeaçıkçagösterilir.”hükmüyeralmaktadır.Bunedenlebirimfiyatteklifcetvelindeişçilikkalemleri“asgariücretin
%...fazlasışeklinde”belirtilmelivesözkonusuifadelertaşerondankadroyageçişöncesindekisözleşmelerilebirebiraynıolmalıdır.
Yukarıdayerverilendenetimtespitinebinaen,kamuidaresicevabında;bulguaksinebirdeğerlendirmeyapılmamıştır.Bulgukonusuna ilişkindüzenlemelerin696 ve375sayılıKanunHükmündeKararnamelerkapsamında geliştiğiifade edilmiştir.
Sonuç olarak Belediye şirketlerine yapılacak hakediş ödemelerinin temel dayanağı,İdare ile şirket arasında imzalanan sözleşmelerdir. Bu kapsamda yaklaşık maliyet cetvelihazırlanmalı ve birim fiyat teklif cetvelinde işçilik kalemlerine teklif edilen birim fiyatlar ilemiktarların çarpımı sonucu bulunacak olan bedel, sözleşme bedelini oluşturmalıdır. Ayrıca,Sözleşmenin türü birim fiyatlı sözleşme olmalıdır. Personele asgari ücretin üzerinde ödemeyapılmasınınöngörülmesihalindeisebuücretinbrütasgariücretinenazyüzde(%)kaçfazlasıolacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanmalı ve söz konusuoran idari şartnamede açıkça gösterilmelidir. Dolayısıyla 696 sayılı KHK kapsamında İdareşirketindenişçiteminedilmesindeHizmetAlımıİhaleleriUygulamaYönetmeliği’ndebelirtilensüreçlere uyulmalıdır.